Foute besluiten. De titel van dit boek klinkt nogal stellig en prikkelde me (daardoor) meteen. Het is een stempel dat eigenlijk pas achteraf gegeven kan worden op basis van de - nadien als ongewenst bestempelde - gevolgen van een besluit.

Een soort stiekeme ramptoerist ontwaakte in mij en ik hoopte op een veelheid aan Foute besluiten, waar ik vanuit mijn data-analyse pet eigenlijk altijd op hoop - én met welke pet ik inzet op steeds betere besluitvorming met zo goed mogelijk gebruik van data.

Om te beginnen met de vormgeving en opmaak; die sprak me helemaal niet aan en er leek weinig aandacht aan besteed. Jammer. Maar toch ging het boek meteen open en had ik in een mum van tijd de eerste hoofdstukken gelezen. 
De schrijver geeft aan geen model te zullen presenteren (voor goede of foute besluiten) maar in het eerste hoofdstuk presenteert hij toch een model. In dit geval een ‘BCG matrix' om onderscheid te maken tussen belangrijke en minder belangrijke besluiten en tussen on- en weldoordachte besluiten. Met de matrix wil hij de focus in zijn boek duidelijk maken. Een tikje aan de subjectieve kant; maar dat is het oordeel ‘fout' bij een besluit natuurlijk ook. Vooralsnog geen reden om te stoppen met (op tempo) doorlezen.

Van Hennekeler haalt een breed palet van verschillende type besluiten aan; zowel vanuit zijn eigen (advies) ervaring (helaas zonder naam en toenaam voor de ramptoerist) als uit meer tot de verbeelding sprekende casussen uit de wereldgeschiedenis. Zoals de door Amerika gesteunde (en mislukte) inval in Cuba (Varkensbaai, 1961) en de teloorgang van Nokia als marktleider in de mobiele telefonie. De variatie maakt het aansprekend.
Op basis van zijn analyse van besluiten met een minder positieve afloop benoemt Van HEnnekeler een aantal categorieën. Om deze indeling kracht bij te zetten zou een groot volume aan foute besluiten niet misstaan, maar dat blijft helaas achterwege. Ook vond ik het ontbreken aan verwijzingen naar het bekende onderzoek van Kahneman (Ons feilbare denken) en anderen waar een aantal van de onderkende categorieën sterk op leunen, zoals overconfidence bias en confirmation bias. Maar ik bleef lezen.

Daarna introduceert de schrijver het begrip discours; ik bestempel mezelf als redelijk belezen maar hier voelde ik me enigszins overtroefd. Wat bedoelt hij nou precies? De term komt vervolgens veelvuldig terug waarmee de suggestie wordt gewekt dat dat precies is waar het de schrijver om gaat. Voor mij mist gaat hij daarmee boven de lezer staan, wat volgens mij niet nodig is om de boodschap over te brengen.

En dan de hamvraag: was het een fout besluit om dit boek te lezen? Ik weet het nog steeds niet. Het was vermakelijk en het lukte me mijn aandacht erbij te houden. Toch zit er ook nog veel onbenutte potentie in zowel het onderwerp als de uit- en afwerking van het boek. Wat mij betreft een aanbeveling voor een herziene editie van Foute besluiten, maar beslist u vooral voor uzelf! (en zorg dat u een zo breed mogelijk palet aan inlichtingen inwint alvorens een keuze te maken voor de aanschaf van dit boek, en niet alleen deze wat kritische recensie. Daar zou de schrijver zeker ook voor pleiten).

Niels van Gorp is Data Strateeg en Data Filosoof.